*******-*******, *******, *******

нарт холбогдох эрүүгийн хэргийн тухай

Хэргийн индекс 66/00/0070/Э/9/09/0056/00/00/0586

Дархан-Уул аймгийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн шүүх хуралдааныг ерөнхий шүүгч Б.Манлайбаатар даргалж, ерөнхий шүүгч Д.Буянжаргал, шүүгч Ц.Амаржаргал нарын бүрэлдэхүүнтэй

              Шүүх хуралдаанд:          

                      Прокурор                                      *******

Шүүгдэгч                                       *******-*******

Шүүгдэгчийн өмгөөлөгч               *******

                      Нарийн бичгийн дарга                 Г.Чойном нарыг оролцуулан

Дархан-Уул аймаг дахь Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 0 оны дүгээр сарын 0-ний өдрийн 88 дугаар шийтгэх тогтоолтой -*******, , нарт холбогдох, 9800500308 дугаартай эрүүгийн  хэргийг шүүгдэгч *******-*******, түүний өмгөөлөгч ******* нарын гаргасан давж заалдах гомдлыг үндэслэн 0 оны дугаар сарын 09-ний өдөр хүлээн авч, шүүгч Ц.Амаржаргалын илтгэснээр хянан хэлэлцэв.

Монгол Улсын иргэн,  тоотод оршин суух, ял шийтгэлгүй 

Монгол Улсын иргэн,  тоотод оршин суух, ял шийтгэлгүй 

Монгол Улсын иргэн,  тоотод оршин суух хаягтай, ял шийтгэлгүй 

Дархан-Уул аймгийн прокуророос шүүгдэгч *******-******* Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын дүгээр захирлаар ажиллаж байхдаа 09 оны 0 дугаар сард өөрийн Дархан сумын дүгээр албан өрөөнд тус хувцас өлгөгчөөр ажиллаж байсан *******ыг ажлаа өгөхийг шаардаж улмаар *******ын ашиг сонирхлын үүднээс түүнийг хувцас өлгөгчийн ажлын байранд хэвээр үлдээсний хариуд түүнээс биет 00.000 төгрөгийн хахууль авсан гэж Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн .т зааснаар, 

-шүүгдэгч *******ыг Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын дүгээр хувцас өлгөгчөөр ажиллаж байхдаа 09 оны 0 дугаар сард Дархан сумын дүгээр албан өрөөнд өөртөө давуу байдал бий болгох зорилгоор буюу ажлын байрандаа үлдэх зорилгоор тус захирлаар ажиллаж байсан *******-*******д албаны бүрэн эрх, албан тушаалын байдалтай нь холбогдуулан биет 00.000 төгрөгийн хахууль өгсөн гэж Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .5 дугаар зүйлийн .т зааснаар, 

-шүүгдэгч *******ийг шүүгдэгч *******ыг Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын дүгээр хувцас өлгөгчөөр ажиллаж байхдаа 09 оны 0 дугаар сард Дархан сумын дүгээр албан өрөөнд өөртөө давуу байдал бий болгох буюу ажлын байрандаа үлдэх зорилгоор тус захирлаар ажиллаж байсан *******-*******д албаны бүрэн эрх, албан тушаалын байдалтай нь холбогдуулан биет 00.000 төгрөгийн хахууль өгөхөд дэмжлэг үзүүлж, нөхрийнхөө нотебүүкийг барьцаалан зээлдүүлэх газарт 50.000 төгрөгөөр барьцаалан *******д өгч бусдад шан харамж өгөх, өгөхийг зуучлан бусдад хээл хахууль өгсөн гэж Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .5 дугаар зүйлийн .т заасан гэмт хэрэгт тус тус холбогдуулан яллах дүгнэлт үйлджээ.

Дархан-Уул аймаг дахь Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүх 0 оны дүгээр сарын 0-ний өдрийн 88 дугаар шийтгэх тогтоолоор:

-Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 3. дүгээр зүйлийн .т зааснаар Дархан-Уул аймгийн Прокурорын газраас шүүгдэгч *******-*******д Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн .т зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хэргийн зүйлчлэлийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн болгон хөнгөрүүлэн зүйлчилж,

-Шүүгдэгч *******-******* Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн .т заасан нийтийн албан тушаалтан хахууль өгөгчийн ашиг сонирхлын үүднээс албаны чиг үүргээ хэрэгжүүлсний хариуд хахууль авсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд, шүүгдэгч *******ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .5 дугаар зүйлийн .т заасан өөртөө давуу байдал бий болгох зорилгоор бусдад албан тушаалын байдалтай нь холбогдуулан хахууль өгсөн гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд, шүүгдэгч *******ийг Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 3.5 дугаар зүйлийн .т заасныг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .5 дугаар зүйлийн .т заасан бусдад давуу байдал бий болгох зорилгоор бусдад албан тушаалын байдалтай нь холбогдуулан хахууль өгсөн гэмт хэрэг үйлдэхэд хамжигчаар оролцсон гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцож,

-Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн .т зааснаар шүүгдэгч *******-******* нийтийн албанд томилогдох эрхийг жилийн хугацаагаар хасаж, 500 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 5.00.000 төгрөгөөр торгох ялаар, шүүгдэгч *******ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .5 дугаар зүйлийн .т зааснаар нийтийн албанд томилогдох эрхийг жилийн хугацаагаар хасаж, 700 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу .700.000 төгрөгөөр торгох ялаар, шүүгдэгч *******ийг Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 3.5 дугаар зүйлийн .т заасныг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .5 дугаар зүйлийн .т зааснаар нийтийн албанд томилогдох эрхийг жилийн хугацаагаар хасаж, 700 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу .700.000 төгрөгөөр торгох ял тус тус шийтгэж,

-Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн .т зааснаар шүүгдэгч *******-*******д оногдуулсан 5.00.000 төгрөгөөр торгох ялыг сарын хугацаанд сар бүр 5.000 төгрөгөөр, шүүгдэгч *******, ******* нарт тус бүр оногдуулсан .700.000 төгрөгөөр торгох ялыг сарын хугацаанд сар бүр .500 төгрөгөөр хэсэгчлэн төлүүлэхээр тус тус тогтоож,

-Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.3 дугаар зүйлийн 5.д зааснаар шүүгдэгч *******-*******, *******, ******* нар нь торгох ялыг шүүхээс тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг тус тус мэдэгдэж,

-Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 5.7 дугаар зүйлийн 3.т зааснаар шүүгдэгч *******-*******, С.Сарангэрэл, ******* нарт тус тус оногдуулсан эрх хасах нэмэгдэл ялын хугацааг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болсон үеэс тоолж,

-Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 7.5 дугаар зүйлийн .т зааснаар шүүгдэгч *******-*******эс 00.000 төгрөг гаргуулан улсын орлогод оруулж,

-Шүүгдэгч нар нь цагдан хоригдоогүй, бусдад төлөх хохирол төлбөргүй, хэрэгт битүүмжлэгдсэн эд хөрөнгөгүй, хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны улмаас тооцон гарах зардалгүй болохыг тус тус дурдаж,

-Хэрэгт эд мөрийн баримтаар хураагдан ирсэн ширхэг СД бичлэг, цагаан өнгийн ширхэг флаш дискийг хэргийн хадгалах хугацаа дуустал хэрэгт хавсаргаж,

-Шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болтол шүүгдэгч *******-*******, *******, ******* нарт урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлэхээр шийдвэрлэжээ.

Шүүгдэгч *******- өмгөөлөгч ******* давж заалдах гомдолдоо:

...анхан шатны шүүхээс ...хахууль өгөгчийн ашиг сонирхлын үүднээс албаны чиг үүргээ гүйцэтгэсний хариуд шүүгдэгч *******аас 00.000 төгрөгийг "сэтгэлийн бэлэг" болгон авсан үйл баримт тогтоогдсон..." гэж дүгнэсэн нь хэргийн бодит байдалтай нийцээгүй дүгнэлт болсон гэж өмгөөлөгчийн зүгээс үзэж байна.

Энэ дүгнэлтээс харахад шүүгдэгч *******-******* нь Г.*******сүхийн гуйлтыг биелүүлэхийн тулд *******д ажлын байраа өөрчлөх санал тавьсан, энэ саналыг ******* хүлээж аваагүйгээр энэ хүмүүсийн хооронд бий болсон үйл баримт дуусгавар болсон байхад шүүх "*******ыг 00.000 төгрөгийг өөртөө давуу байдал болгож өгснөөр шүүгдэгч *******-*******, шүүгдэгч *******ын ажлыг хэвээр үргэлжлүүлж албаны чиг үүргээ гүйцэтгэжээ" гэсэн дүгнэлт хийсэн нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн .т заасан "Нийтийн албан тушаалтан хахууль өгөгчийн ашиг сонирхлын үүднээс албаны чиг үүргээ хэрэгжүүлсний хариуд, эсхүл хэрэгжүүлэхийн тулд зориуд, эсхүл бусдаар дамжуулан хахууль өгөхийг шаардсан, авсан бол" гэсэн заалттай нийцэхгүй байгаа бөгөөд хуулийн энэ заалтаар хахууль авагч хахууль авсны хариуд албаны ямар нэг чиг үүргээ хэрэгжүүлсэн байхыг шаардаж байна. Гэтэл *******-******* нь *******аас 00.000 төгрөг авсныхаа хариуд албаны ямар чиг үүргээ хэрэгжүүлсэн болох нь тогтоогдоогүй буюу ямар нэгэн албаны чиг үүргээ хэрэгжүүлээгүй байхад шүүх чухам ямар чиг үүргээ гүйцэтгэсэн талаар дүгнэлт хийлгүй орхигдуулсан байна. *******-******* нь ******* түүнд мөнгө өгөөгүй байсан ч ажил албан тушаалаас нь халахгүй, халах зорилго агуулаагүй гэдэг нь Г.*******сүх гэгч этгээд 08 оны 0 сард Энхбат гэгчийг өлгүүрчийн ажилд авахыг шаардсан, ******* нь 09 оны сард 00.000 төгрөгийг “сэтгэлийн бэлэг” гэж өгсөн цаг хугацаанаас харахад энэ хоорондох сарын хугацаанд *******ыг ажлаас нь халах боломжтой байсан байна. Гэвч энэ хугацаанд *******ыг ажлаас нь халаагүй байгаа нь *******-******* *******аас хахууль авах хүсэл эрмэлзэл байхгүй байсныг нотолж байна.

Үүнээс үзэхэд *******-эрдэнэ нь *******ыг анх ажилд авахдаа болон ажлын байрыг өөрчлөх санал тавихдаа хахууль авах талаар шаардсан сэдэл өгөөгүй, зөвхөн Г.*******сүх гэгчийн гуйлтыг биелүүлэх зорилгоор санал тавьсан болох нь баримтаар нотлогддог. Болсон үйл баримтаас харахад *******ын өгсөн 00.000 төгрөг нь хахууль биш, ажилд оруулж өгснийх нь төлөө баярласнаа илэрхийлж өгсөн “сэтгэлийн бэлэг” гэж хэлэхээр байна.

Өмгөөлөгчийн зүгээс *******- үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн .т заасан гэмт хэргийн шинжийг агуулаагүй, харин бусдаас бэлэг, шан харамж авсан үйлдэл гэж үзэж байгаа тул анхан шатны шүүхийн шийтгэх тогтоолыг хүчингүй болгож, *******-*******д холбогдох хэргийг хэрэгсэхгүй болгож өгөхийг давж заалдах шатны шүүх бүрэлдэхүүнээс хүсэж байна,... гэжээ.

Шүүгдэгч *******-******* давж заалдах гомдолдоо:

... хамжигч гэж татан оролцуулж хэргийн жинхэнэ эздийг олж илрүүлэх тал дээр мөн л ор нэр төдий хандаж, гэрчүүдийн мэдүүлэг нь үнэн бодитой эсэхэд сайн хяналт тавьж байцаахгүй, хэт нэг талыг барьж намайг буруутган мөрдөн байцаалт явуулсан гэж үзэж байгаа.

Гол зохион байгуулагч *******сүх, нар нь мэдүүлгээ худал мэдүүлсэн.

Хавтаст хэрэгт гэрчүүдийн зөрүүтэй, гүтгэлгийн шинжтэй, хоорондоо үгсэн тохиролцсон, миний эсрэг өгсөн худал мэдүүлгүүд байсан. Энэ мэдүүлгүүдийн зөрүүг гаргах, гэрчүүдийг үнэн зөв мэдүүлэг гаргах талаар мөрдөн байцаагч хангалтгүй ажиллаж байсан гэж үзэж байна. Мөн прокурорын шатанд хэрэгт дүн шинжилгээг хийхдээ хайхрамжгүй хандаж, гэрчүүдийн худал мэдүүлэгт үндэслэн ял төлөвлөсөнд миний бие гомдолтой байна.

Гэрч Н. нь миний өмнө үүргийг түр хавсран гүйцэтгэгчээр ажиллаж байсан ба 08 оны сарын 0-нд надтай хамт сонгон шалгаруулалтад хамт орж, миний бие -ээр тэнцэн гарч, уг албан тушаалд жинхлэн томилогдсон юм.

Гэрч Н. нь аймгийн иргэдийн хурлын тэргүүлэгч Г.*******сүхтэй дотно, найз  нөхдийн холбоотой. Миний хийсэн бүх ажлуудыг эсрэгээр мушгин гуйвуулж, аймгийн засаг дарга, түүний орлогч дарга нарт төлөөлөгч Г.*******сүхээр дамжуулан худал мэдээлэл хүргэдэг байсан. Мөн үүргийг түр хавсран гүйцэтгэж байхдаа багш ажилтны сонгон шалгаруулалтыг хууль бусаар хийж, бусдыг хохироож байсан зэрэг үйл ажиллагаа нь баримт нотолгоотой байгаа болно.

Бусдаар дамжуулан өөрийн санаа зорилгоо хэрэгжүүлэхийн тулд энэ хэргийг зохион байгуулж, миний нэр төрийг гутаан доромжилж, эрүүгийн хүнд гэмт хэрэгтэн болгон яллуулж байгаад иргэн би маш их гомдон, харамсаж байна.

Өсвөр үеийг сурган хүмүүжүүлэх үйлсэд хоёргүй сэтгэлээр хандаж, эрхэлсэн ажил үүргээ үнэнч шударга хийж байсныхаа төлөө бусдын бусармаг, хорт үйлдлийн золиос болно гэж бодсонгүй явлаа.

Н. гэгч нөхөр хэвлэл мэдээллийн цахим орчинд удаа дараа нэр төрд минь халдаж, шүүхээр эцэслэн шийдвэр гараагүй байхад анхан шатны шүүхийн шийдвэрийг олон нийтийн хэрэгслээр түгээж, нэр төрд халдаж, өөрийн зорилгоо биелүүлэхийн төлөө улайран хөөцөлдөж байсан. Мөн түүний хамсаатан АИТХ-ын төлөөлөгч Г.*******сүх гэгч нөхөр Аймгийн иргэдийн тэргүүлэгчдийн хурал, Монгол ардын намын тэргүүлэгчдийн хурал дээр өөрийн зохион байгуулсан бусармаг үйлдлээ бусдад итгүүлэхийн тулд “авлигал авсан захирлаа ажлаас хал” гэх мэтээр зарлан тунхаглаж, миний нэр төрд бүдүүлгээр халдсан байсан. Энэ мэт үйлдлүүдээс харахад -******* намайг зохион байгуулалтайгаар гэмт хэрэгт унагаан, албан тушаалыг хүчээр авах гэсэн оролдлого хийсэн гэж үзэж байна.

Гэтэл анхан шатны шүүх хэргийн бодит байдал, гэрчүүдийн мэдүүлэг, хэрэгт авагдсан нотлох баримтуудад үнэн бодитой дүгнэлт хийлгүй -******* намайг гэм буруутайд тооцож ял шийтгэл ногдуулсанд миний бие гомдолтой байна.

Иймд анхан шатны шүүхийн шийтгэх тогтоолыг хүчингүй болгож, *******-******* надад холбогдох хэргийг хэрэгсэхгүй болгож өгөхийг давж заалдах шатны шүүх бүрэлдэхүүнээс хүсэж байна... гэжээ.

Давж заалдах шатны шүүх хуралдаанд оролцсон шүүгдэгч *******- өмгөөлөгч ******* тайлбартаа:

Анхан шатны шүүхийн шийтгэх тогтоол хэргийн бодит байдалтай нийцээгүй.  Миний үйлчлүүлэгчийн үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн дэх заалтад заасан гэмт хэргийн бүрэлдэхүүний шинжийг хангаагүй. Энэ гэмт хэрэг хэсэг бүлэг хүмүүсийн санаатай зохион байгуулсан үйлдэл гэж үзэж байгаа. Анхан шатны шүүх эргэлзээ бүхий баримтуудыг шийтгэх тогтоолдоо огт дурдаж тайлбарлаагүй нь хэргийн бодит байдалтай нийцээгүй. Энэ хэрэг урьд нь 3 шатны шүүхээр хянагдсан байдаг. Улсын Дээд Шүүхийн дүгнэлтэд заасан ажиллагааг бүрэн хийгдээгүй. Хэрэг мөрдөн байцаалтад буцахад миний бие н. гэгч этгээдийг энэ гэмт хэргийг зохион байгуулсан байна шалгаж өгнө үү гэдэг хүсэлтийг гаргасан боловч бүрэн шалгаагүй ганц удаа л мэдүүлэг авсан байдаг. Шүүгдэгч нарын мэдүүлэг хоорондоо зөрүүтэй байдаг. Энэ гэмт хэргийг эдгээр этгээдүүд үгсэн тохиролцож хийсэн байдаг. *******- хувьд авлига авах огт сэдэл санаа зорилгогүй байсан. Гэтэл ******* н.тай хамтарч энэхүү үйлдлийг хийсэн байдаг. Миний үйлчлүүлэгчийг зохиомол гэмт хэрэгт гэм буруутайд тооцсон гомдолтой байна. Иймд анхан шатны шүүхийн шийтгэх тогтоолыг хүчингүй болгож өгнө үү гэв.

Давж заалдах шатны шүүх хуралдаанд оролцсон шүүгдэгч *******-******* тайлбартаа:

Миний хувьд авлига авах санаа зорилго огт байгаагүй. Бусдын санаатай зохион байгуулсан гэмт хэргийн хохирогч болоод гэмт хэрэгтэн болоод байгаадаа маш их харамсаж байна. Өмнө хяналт тавьж байсан прокурор энэ хэрэгт бүрэн дүүрэн хяналт тавьж чадаагүй гэв.

Давж заалдах шатны шүүх хуралдаанд оролцсон прокурор ******* дүгнэлтдээ:

Энэ хэрэг урьд 3 шатны шүүхээр хянагдсан. Н.*******сүх гэдэг хүнийг гэрчээр асуухад дарамталж шахсан зүйл байхгүй гэдгээ мэдүүлдэг. Мэдүүлгүүд нь огт зөрүүгүй. Мөн н. гэгч этгээдийг зохион байгуулсан гэж тайлбарлаж байгаа. Энэ асуудлыг тодруулахад холбогдолгүй гэдэг нь тогтоогдсон. Хуульд заасны дагуу Авлигатай тэмцэх газарт мэдэгдсэн байдаг. Хуульд сэтгэлийн бэлэг гэдэг нэр томьёо байхгүй. Албан тушаалын байдлаа ашиглаж ажлаа өгөх талаар шахалт үүссэний улмаас тухайн мөнгийг өгсөн байдаг. Тухайн өгсөн зүйлийг мөнгө гэдгийг өөрөө мэдэж байсан хавтаст хэрэгт авагдсан СД бичлэгээр нотлогддог. Энэ гэмт хэрэг тухайн мөнгийг өгснөөр авснаар төгссөн. Шалгагдаж эхэлснээр тухайн мөнгийг буцааж өгсөн байдаг. Хэрэг шалгах явцад н. гэгч нэр төрд халдсан шалгуулъя гэсэн хүсэлтийг гаргаж байгаагүй гэв.

ТОДОРХОЙЛОХ нь:

Шийтгэх тогтоолыг эс зөвшөөрч давж заалдах гомдол гаргасан шүүгдэгч *******-*******, түүний өмгөөлөгч ******* нарын гомдлыг үндэслэн шүүгдэгч *******-*******, *******, ******* нарт холбогдох хэргийг давж заалдах шатны шүүх хуралдаанаар хэлэлцэж, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 39. дүгээр зүйлийн , 3.т зааснаар давж заалдах гомдолд заасан асуудлаар хязгаарлахгүйгээр хэргийн бүх ажиллагаа, шийдвэрийг бүхэлд нь хянаж үзэв.

Дархан-Уул аймгийн прокуророос шүүгдэгч *******-******* Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын дүгээр захирлаар ажиллаж байхдаа 09 оны 0 дугаар сард өөрийн Дархан сумын дүгээр албан өрөөнд тус хувцас өлгөгчөөр ажиллаж байсан *******ыг ажлаа өгөхийг шаардаж, улмаар *******ын ашиг сонирхлын үүднээс түүнийг хувцас өлгөгчийн ажлын байранд хэвээр үлдээсний хариуд түүнээс биет 00.000 төгрөгийн хахууль авсан гэж Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн .т зааснаар, 

-шүүгдэгч *******ыг Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын дүгээр хувцас өлгөгчөөр ажиллаж байхдаа 09 оны 0 дугаар сард Дархан сумын дүгээр албан өрөөнд өөртөө давуу байдал бий болгох зорилгоор буюу ажлын байрандаа үлдэх зорилгоор тус захирлаар ажиллаж байсан *******- *******д албаны бүрэн эрх, албан тушаалын байдалтай нь холбогдуулан биет 00.000 төгрөгийн хахууль өгсөн гэж Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .5 дугаар зүйлийн .т зааснаар, 

-шүүгдэгч *******ийг шүүгдэгч *******ыг Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын дүгээр хувцас өлгөгчөөр ажиллаж байхдаа 09 оны 0 дугаар сард Дархан сумын дүгээр албан өрөөнд өөртөө давуу байдал бий болгох буюу ажлын байрандаа үлдэх зорилгоор тус захирлаар ажиллаж байсан *******- *******д албаны бүрэн эрх, албан тушаалын байдалтай нь холбогдуулан биет 00.000 төгрөгийн хахууль өгөхөд дэмжлэг үзүүлэн нөхрийнхөө нөүтбүүкийг барьцаалан зээлдүүлэх газарт 50.000 төгрөгөөр барьцаалан *******д өгч, бусдад шан харамж өгөх, өгөхийг зуучлан бусдад хээл хахууль өгсөн гэж Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .5 дугаар зүйлийн .т заасан гэмт хэрэгт холбогдуулан тус тус яллах дүгнэлт үйлдэж хэргийг шүүхэд шилжүүлжээ. 

Анхан шатны шүүх хэргийг шүүх хуралдаанаар хянан хэлэлцээд шүүгдэгч *******-*******д Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн .т зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хэргийн зүйлчлэлийг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн болгон хөнгөрүүлэн зүйлчилж, түүнийг нийтийн албан тушаалтан хахууль өгөгчийн ашиг сонирхлын үүднээс албаны чиг үүргээ хэрэгжүүлсний хариуд хахууль авсан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд, шүүгдэгч *******ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .5 дугаар зүйлийн .т заасан өөртөө давуу байдал бий болгох зорилгоор бусдад албан тушаалын байдалтай нь холбогдуулан хахууль өгсөн гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд, шүүгдэгч *******ийг Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 3.5 дугаар зүйлийн .т заасныг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .5 дугаар зүйлийн .т заасан бусдад давуу байдал бий болгох зорилгоор бусдад албан тушаалын байдалтай нь холбогдуулан хахууль өгсөн гэмт хэрэг үйлдэхэд хамжигчаар оролцож гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тус тус тооцож, Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн .т зааснаар шүүгдэгч *******-******* нийтийн албанд томилогдох эрхийг жилийн хугацаагаар хасаж, 500 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу 5.00.000 төгрөгөөр торгох ялаар, шүүгдэгч *******ыг Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .5 дугаар зүйлийн .т зааснаар нийтийн албанд томилогдох эрхийг жилийн хугацаагаар хасаж, 700 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу .700.000 төгрөгөөр торгох ялаар, шүүгдэгч *******ийг Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 3.5 дугаар зүйлийн .т заасныг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .5 дугаар зүйлийн .т зааснаар нийтийн албанд томилогдох эрхийг жилийн хугацаагаар хасаж, 700 нэгжтэй тэнцэх хэмжээний буюу .700.000 төгрөгөөр торгох ял тус тус шийтгэж, шүүгдэгч *******-*******д оногдуулсан 5.00.000 төгрөгөөр торгох ялыг сарын хугацаанд сар бүр 5.000 төгрөгөөр, шүүгдэгч *******, ******* нарт тус бүр оногдуулсан .700.000 төгрөгөөр торгох ялыг сарын хугацаанд сар бүр .500 төгрөгөөр хэсэгчлэн төлүүлэхээр тус тус тогтоож, шүүгдэгч нар нь торгох ялыг шүүхээс тогтоосон хугацаанд биелүүлээгүй бол шүүх биелэгдээгүй торгох ялын арван таван нэгжтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгийг нэг хоногоор тооцож хорих ялаар солихыг мэдэгдэж, тэдэнд оногдуулсан эрх хасах нэмэгдэл ялын хугацааг шийтгэх тогтоол хүчин төгөлдөр болсон үеэс тоолж, шүүгдэгч *******-*******эс 00.000 төгрөг гаргуулан улсын орлогод оруулах, шүүгдэгч *******-*******, *******, ******* нарт урьд авсан хувийн баталгаа гаргах таслан сэргийлэх арга хэмжээг хэвээр үргэлжлүүлэхээр шийдвэрлэжээ.

Мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 6. дугаар зүйлд заасан хэргийн нотолбол зохих асуудлуудыг хангалттай шалган тодруулсан, хэрэгт авагдсан нотлох баримтын хүрээнд хэргийг эцэслэн шийдвэрлэсэн нь үндэслэлтэй болжээ.

Хэргийн үйл баримтыг тогтооход үндэслэл болсон нотлох баримтуудыг цуглуулах, бэхжүүлэх, үнэлэх шатанд Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд заасан шаардлагыг зөрчөөгүй, анхан шатны шүүхийн хэлэлцүүлэгт шинжлэн судалсан нотлох баримтууд нь хэрэгт хамааралтай, агуулгын хувьд зөрүүгүй, үйл баримтыг хангалттай тогтоосон байх ба хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад хэргийн оролцогчдын эрх, хууль ёсны ашиг сонирхлыг хязгаарласан нөхцөл байдал тогтоогдоогүй байна. 

Авлига, хээл хахууль нь нийгмийн тогтвортой байдал, ёс зүйн үнэт зүйлсийг алдагдуулж, аюул занал учруулж, шударга ёсыг сулруулж, хууль дээдлэх ёсонд хохирол учруулж, эдийн засгийн бусад гэмт хэрэг үйлдэгдэх нөхцөл, үндэс суурийг бүрдүүлдэг ба энэ гэмт хэрэг нь эрх мэдэлтэй албан тушаалтан болох хууль бусаар хахууль авагч тал нь бусдын нэрийн өмнөөс амлах байдлаар үйлдэл хийж, өөртөө ашигтай материаллаг эдийн болон эдийн бус, үйлчилгээний эрх, давуу байдал, санхүүгийн ашиг олох, өгөгч тал нь өөртөө болон бусдад ашигтай ажил хэргээ бүтээлгэх гэсэн авах, өгөх хоёр талын сонирхлын үүднээс асуудлыг ашигтай шийдвэрлүүлсэн үйлдэл, эс үйлдэхүй бөгөөд эцэстээ нийгмийн шударга ёсыг зөрчсөн, олон нийтийн итгэлийг алдагдуулсан хор уршигтай байдаг. 

Хэрэгт авагдсан нотлох баримтуудыг судалж үзвэл шүүгдэгч *******-******* нь Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын дүгээр захирлаар ажиллаж байхдаа тус хувцас өлгөгчөөр ажиллаж байсан *******ыг “Г.*******сүх дарга өлгүүрчээр өөр хүнийг ажилд ав гээд байна, чи хувцас өлгөгчийн ажлаа өгөөд цайны газарт аяга угаагчаар орж ажиллах уу” гэж удаа дараа дуудан шаардаж, улмаар *******ын ашиг сонирхлын үүднээс түүнийг өөр ажилд шилжүүлэхгүйгээр хувцас өлгөгчийн ажлын байранд нь хэвээр үлдээсний хариуд 09 оны 0 дугаар сард өөрийн Дархан сумын дүгээр албан өрөөнд түүнээс биет 00.000 төгрөгийн хахууль авч өөртөө эдийн ашигтай байдал бий болгосон, шүүгдэгч ******* нь Дархан сумын дүгээр хувцас өлгөгчөөр ажиллаж байхдаа 09 оны 0 дугаар сард тус албан өрөөнд өөртөө давуу байдал бий болгох зорилгоор хувцас өлгөгчийн ажлын байрандаа хэвээр үлдэх зорилгоор хаа санал болгосон өөр ажил болох цайны газарт ажиллахгүйн тулд захирлаар ажиллаж байсан *******-*******д албаны бүрэн эрх буюу ажилтныг ажилд томилох, ажлаас халах тушаал гаргадаг эрх хэмжээтэй албан тушаалтны хувьд албан тушаалын байдалтай нь холбогдуулан биет 00.000 төгрөгийн хахууль өгсөн, шүүгдэгч ******* нь шүүгдэгч *******ыг Дархан сумын дүгээр хувцас өлгөгчөөр ажиллаж байхдаа 09 оны 0 дугаар сард өөртөө давуу байдал бий болгох буюу ажлын байрандаа үлдэх зорилгоор тус захирлаар ажиллаж байсан *******-*******д албаны бүрэн эрх, албан тушаалын байдалтай нь холбогдуулан биет 00.000 төгрөгийн хахууль өгөхөд дэмжлэг үзүүлж нөхрийнхөө нөүтбүүкийг барьцаалан зээлдүүлэх газарт 50.000 төгрөгөөр барьцаалж *******д өгч, бусдад шан харамж өгөх, өгөхийг зуучилж бусдад хээл хахууль өгсөн гэмт хэрэг тус тус үйлдсэн болох нь:

-гэрч Н.гийн мөрдөн байцаалтад өгсөн “... нь захирал -*******д 00.000 төгрөг өгөхдөө гар утсан дээрээ бичлэг хийгээд орсон. “Манай нөхөр бид хоёр ярилцаж байгаад ийм шийдвэрт хүрсэн” гэж өөрөө тэй ярьж байсан. нь манай хичээл зохицуулагч багшаар ажилладаг. нар найз нөхдийн харилцаатай байдаг. Би , нарын энэ тухай ярилцаж байхыг нь санамсаргүй байдлаар сонсчихсон юм. Тэгээд би ээс “ яагаад жинхлэгдсэн юм бэ” гэж асуухад надад “ захиралтай тохиролцсон” гэж хэлсэн. Би ээс “яаж тохиролцсон юм” гэж асуухад “ захиралд 00.000 төгрөг өгсөн гэсэн” гэж хэлээд ын ид өгсөн гэх 5 минут 38 секундийн , -******* нарын хоорондоо ярилцаж байгаа бичлэгийг надад сонсгох гэтэл түүний утасны дуу сул, сонсогдохгүй байсан тул над руу мессеж чатаар явуулаад би өөрийн утсан дээрээс сонстол нь захирал -*******д мөнгө өгч байгаа яриа бичигдсэн байсан. Захирал -******* багш нарын дунд сонгон шалгаруулалт явуулж илүү цагтай байгаа багш нарын хичээлийн цагийг багасгаж шинээр  цагийн багшийг ажилд авсан. “Захирал -******* нь дахин шинээр хүн ажилд авч авлига авч болзошгүй юм байна” гэж бодоод Авлигатай тэмцэх газарт үүнийг шалгуулахаар хүсэлт гаргасан, ...өөрийн ажиллаж байгаа байгууллагынхаа даргын эсрэг авлига, хахууль авсан гэж хуулийн байгууллагад гомдол гаргасандаа өнөөдөр харамсаж байна. Тамга барьсан даргатайгаа маргалдаж болдоггүй юм байна. Би иргэнийхээ үүргийг гүйцэтгэж Авлигатай тэмцэх газарт гомдол гаргаснаас болж өнөөдрийг хүртэл хэрэг нь шийдэгдэхгүй байгаа болохоор үнэхээр амьдралаараа тоглуулж байна. Би өөрийн харсан, сонссон хууль бус үйлдлийг мэдээлсэн нь буруу болж байна. Би дахиж хэзээ ч ийм төрлийн гэмт хэргийн талаар мэдсэн ч хуулийн байгууллагад мэдэгдэж, хандахгүй. Намайг -******* захирлыг хахууль авсныг хуулийн байгууллагад мэдэгдсэн өдрөөс хойш ажил үүрэгтэй минь холбогдуулж дарамтлах явдал цөөнгүй гарсан. Миний жижиг алдаа бүрийг сөхөж арга хэмжээ авч, цалин мөнгө хасаж, ажилчдын дунд худал, үнэн мэдээлэл тарж, -******* шалгагдаж байсан хэрэг шийдэгдэхгүй удахаар намайг худал мэдээлсэн гэх мэтчилэн хамт олон дундаа ажиллах нөхцөлгүй болгож байсан. Ингээд намайг 0 жилийн тэтгэмж авах асуудал дээр Боловсролын газарт уламжилж өгсөн болохоор нь “баярлалаа, намайг уучлаарай” гэж мессеж бичсэн юм. Түүнээс би захирал -******* зохион байгуулалттай авлига, хахууль авсан гэмт хэрэгт оруулсан зүйл байхгүй. Би иргэнийхээ үүргийг биелүүлсэн” гэх мэдүүлэг /-р хх 8, -р хх 76/

-гэрч мөрдөн шалгах ажиллагааны үед өгсөн ...Манай эхнэр ******* нь 08 оны 0 дугаар сарын 0-ний өдөр Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын дүгээр сургуульд хувцас өлгөгчөөр ажилд орсон. 08 оны дугаар сараас манай эхнэрийг захирал нь дуудаж уулзаад “хаа цайны газарт угаагч хийчих гэж хоёр удаа хэллээ, яах вэ, миний оронд өөр хүн ажилд авах гээд байна” гэж надад хэлсэн. Би “Чи чимээгүй ажлаа хийгээд байж бай” гэж хэлсэн. Би хөдөө ажлаар яваад 09 оны 0 дугаар сарын 0-ний өдөр сүлжээтэй газарт орж ирээд эхнэртэйгээ утсаар ярьсан чинь “Энхүүш нотебүүкээ ломбардад тавиад надад 50.000 төгрөг өгсөн. Би түүнийг нь захиралд оруулаад өгчихсөн” гэж хэлсэн. “Чамд мөнгө байгаа биз дээ, хүнээс мөнгө аваад, дэмий л юм хийж байх юм даа” гэж хэлсэн. Би 09 оны 0 дугаар сарын -ний өдөр буюу ийг “нотебүүкээ ломбардаас аваарай” гэж хэлүүлээд эхнэрээр түүний данс руу 90.000 төгрөг шилжүүлсэн. Түүнээс хойш энэ асуудал огт яригдаагүй, манай эхнэрийг ч захирал нь цайны газарт шилжүүлэх талаар яриагүй гэсэн. Цайны газарт нь нийгмийн даатгал төлдөггүй, хувь хүн ажиллуулдаг учраас манай эхнэр цайны газарт орж ажиллах дургүй байсан” гэх мэдүүлэг /-р хх 85/,

-гэрч мөрдөн байцаалтад өгсөн “...08 оны дугаар сард ажил дээр надтай юм ярьж байгаад “захирал намайг цайны газарт угаагчаар ажилд орчих гээд байна. Энэ цайны газар нь хувийнх юм байна. Би сургуульдаа өлгүүрчнээрээ ажилламаар байна, яах вэ” гэж надаас асуусан. Би ч гэсэн түүнийг “сургуульдаа ажиллаж байсан чинь дээр дээ” гэж хэлсэн. Хэсэг хугацааны дараа дахин надтай ярилцаж байгаад “захирал намайг нөгөө ажилдаа орох уу” гэхээр нь “цайны газарт ажиллахгүй, өлгүүрчнээрээ ажилламаар байна” гээд хэлчихсэн. “Захирал өөр хүн авах гээд байх шиг байна, нөгөө хүн нь ойр ойрхон ирээд байна, би одоо яах вэ, захиралд набор, дарс өгчих үү” гэж асуусан. Би түүнд “наад асуудлыг чинь би ёстой мэдэхгүй байна” гэж хариулсан. Түүний дараа 09 оны дүгээр сарын дундуур “одоо захиралд юм өгөхгүй бол надад боломж олдохгүй юм байна. Дарс набор дэмий юм байна. Мөнгө олоод өгчих юмсан” гээд шаналчихсан байртай нэлээд хэд хоног явсан. Ер нь бол надтай таарах бүртээ надад энэ асуудлаа яриад байсан учраас би түүнд хандаж “бүр болохгүй бол эгч нь хүнээс мөнгө олж өгөх үү, хүүтэй л мөнгө олдох байх даа” гэж хэлсэн чинь “нөхөртэйгөө ярилцаж байгаад болъё” гэж хариулсан. Түүнээс хойш энэ асуудлаа надтай яриагүй” гэх мэдүүлэг /-р хх 95/,

-гэрч мөрдөн байцаалтад өгсөн: “...Манай цайны газар “угаагч ажилд авна” гэж хүмүүст хэлээд Дарханы зар дээр зар тавьчихсан байгаа. Угаагчаар хүмүүс ажилд ороод удахгүй гарчхаад байдаг юм. Тухайн цайны газарт одоо ч угаагч байхгүй. Угаагчийн орон тоо сул байгаа. Сургуулийн захирал болон эмч нар яагаад угаагч ажиллахгүй байгаа юм бэ? гэж надаас лавлаж асууж байсан. Би тогтвортой ажиллах хүн олдохгүй байгаа талаар хэлсэн. Түүнээс яг намайг “хүн ажилд аваач” гэж юм яриагүй. Хүн олдохгүй байгаа учраас намайг “хүн ажилд аваач” гэвэл би дуртай л ажиллуулах байсан” гэх мэдүүлэг /-р хх 97/,

-гэрч мөрдөн байцаалтад өгсөн “...Манай сургууль үйлчилгээний ажилтан буюу цэвэрлэгч, өлгүүрчин гэх мэтийн албан тушаалд ажиллаж байгаа хүмүүсээр барилгын засварын ажил хийлгэх шаардлага тулгардаг учраас З.ыг барилгын дотоод засал хийх чадварыг харгалзан үзээд ажилд авсан байх, дотоод журамд зааснаар шинээр ажилд томилогдсон хүмүүсийн туршилтын хугацаа 3-6 сар байдаг юм. нь түр тушаалаар ажиллаж байхдаа ажлын ямар нэг алдаа дутагдал гаргаж байгаагүй. Иймд түүнийг үндсэн ажилтнаар томилсон байх. Манай сургууль 7 цэвэрлэгч, өлгүүрчин ажиллах орон тоотой байдаг. Батлагдсан орон тоогоор ажиллаж байсан. Ямар ч үйлчилгээний ажилтны сул орон тоо байгаагүй. Сул орон тоо гарсан тохиолдолд яаралтай үйлчилгээний ажилтан авч ажиллуулахгүй бол нэг хүнд ногдох ажлын ачаалал их болчихдог юм. Өлгүүрчнээр ажиллаж байсан учраас түүнийг ажиллаж байхад өлгүүрчнээр хүн ажилд авах хүсэлт хүлээж авах боломжгүй байсан байх” гэх мэдүүлэг /-р хх 99/,

-гэрч Г.*******сүхийн мөрдөн байцаалтад өгсөн: “...Би 08 оны намар 09 дүгээр сарын сүүлээр тухайн сургуульд өлгүүрчийн сул орон тоо гарсан гэж сонсоод өлгүүрчийн ажилд авч ажиллуулахыг захирал *******-*******д санал болгосон. Мөн удаа “*******-******* захиралтай очиж уулз” гэж хэлээд явуулсан боловч ажилд аваагүй байхаар нь шалтгааныг нь тодруулан асуух зорилгоор би өөрөө дүгээр захирал *******- ажил дээр нь очиж уулзах үед хүүхдийн хувцас өлгүүрчнээр хүн ажилд орчихсон ажиллаж байсан....Дархан сумын 6-р багийн хэсгийн ахлагчаар ажиллаж байсан тухайн үед ажилгүй байсан Энхбат гэдэг эгчийг дүгээр өлгүүрчийн орон тоо хоосон байна гэдгийг мэдээд захирал -*******д санал болгоход “өөр хүн авчихсан” гэж хэлсэн. Энхбат гэж хүнийг ажилд авах боломж байгаа эсэхийг асууж байсан санагдаж байна. гэх эмэгтэйн ажлын байрыг солих, ажлаас чөлөөлөх талаар ярьж байгаагүй. Өөр хүн ажилд авчихсан гэхээр нь орхисон.” гэх мэдүүлэг /-р хх 0, -р хх 79/,

-гэрч мөрдөн байцаалтад өгсөн: “...08 оны 0 дугаар сард 6 дугаар багаас Аймгийн иргэдийн хурлын төлөөлөгчөөр сонгогдон ажиллаж байгаа *******сүхтэй утсаар яриад “ сургуульд өлгүүрчийн сул орон тоо гарсан гэж сонсогдож байна. Та намайг тухайн сургуульд ажилд оруулах боломж байна уу. Би олон жил цэцэрлэгийн гал тогоонд хүйтэн усаар угаалга хийгээд одоо бие маань дийлэхгүй байна. Манай хүүхэд дүгээр сургуульд суралцаж байгаа. Гэр болон хүүхдүүдтэйгээ ойртох гэсэн юм” гэж хэлсэн. Удалгүй *******сүх дарга над руу утсаар яриад “Та дүгээр захиралтай очоод уулз” гэж хэлсэн учраас би сургууль дээр очиж захирал *******- *******тэй уулзахад “өлгүүрчнээр ажилтан авчихсан, таныг ажилд авах боломжгүй” гэж надад танилцуулсан. Үүнээс хойш *******сүх намайг “дахиад нэг очоод уулз” гэж хэлсэн учраас би *******-*******тэй очиж уулзахад “хаа гал тогоонд ажиллуулах гэж хэд хэдэн удаа чам руу залгасан боловч утас чинь холбогдохгүй байсан. Чи манай гал тогоонд ажиллах уу” гэж асуухаар нь би “гал тогоонд ажиллахгүй" гэж хэлэхэд “дараа ажил гарвал хэлье” гээд бид хоёрын уулзалт дууссан...гэх мэдүүлэг/-р хх 03/,

-гэрч мөрдөн байцаалтад өгсөн: “...09 оны 03 дугаар сарын сүүлээр манай эхнэр гэртээ ирээд “намайг Авлигатай тэмцэх газраас дуудсан байна” гэж надад хэлсэн. Би “юу болоод чамайг дуудаж байгаа юм бол” гэж лавлаж асуухад “Манай өлгүүрчин охин “сэтгэлийн бэлэг” гээд дугтуйтай зүйл өгөхөөр нь авсан чинь тэр нь мөнгө байсан. Буцаагаад өгөх гэтэл ажил тарчихсан байсан болохоор өгч чадаагүй. Тэр мөнгө надад одоо хүртэл байгаа, мөрдөгчөөс асууж байгаад буцаагаад өгье” гэж хэлж байсан. Тэгээд бид “яана аа” гэж ярилцаж байгаад - хоногийн дараа өлгүүрчнээр ажиллаж байсан гэх эмэгтэйд 00.000 төгрөгийг буцаагаад өгсөн” гэх мэдүүлэг /-р хх 0/,

-гэрч мөрдөн байцаалтад өгсөн: “...******* нь 09 оны өвөл надад “Дархан сумын дүгээр сургуульд хувцас өлгүүрчнээр ажилд орсон чинь миний оронд өөр хүн ажилд авах гээд, намайг ажлаас гаргах гээд захирал маань байн байн дуудаад байхаар нь түүнд 00.000 төгрөг өгсөн чинь чимээгүй болчихсон” гэж хэлж байсан. Тэгэхээр нь би “юун сүртэй юм бэ. Сүртэй ажил биш, гарчихгүй юу” гэсэн чинь “энэ ажлаа хийж байгаад цалингийн зээл, энэ тэр авчихмаар байна. Нийгмийн даатгалыг маань төлж байгаа” гэж надад хэлж байсан. Тэгтэл 09 оны хавар ажлаас гарах гэж байгаа талаараа надад хэлэхдээ “захиралд өгсөн мөнгөний асуудлыг цагдаа шалгаад байгаа” гэж надад хэлэхээр нь би юу болсон талаар  асуухад “захиралдаа мөнгө өгөхдөө утсан дээрээ дуу хураасан чинь тэр бичлэг нь цагдаа дээр очсон юм шиг л байна” гэж хэлсэн” гэх мэдүүлэг/-р хх 06/,

-09 оны дугаар сарын 5-ны өдөр гэрч *******, яллагдагч ******* нарыг нүүрэлдүүлэн байцаасан тэмдэглэлд ...гэрч *******ийн мэдүүлсэн ... нь “захирал намайг ажлаас гаргаад өлгүүрчнээр өөр хүн ажилд авах гээд байна. Намайг цайны газарт ажилд ор гэсэн. Би цайны газарт ажилд ормооргүй байна, яах вэ, захиралд мөнгө өгвөл авах болов уу, яах бол” гэж надаас асуусан. Тэгээд шаналаад яваад байхаар нь би ыг хувцас өлгөгчийн ажилд үлдээсэй гэж бодоод л түүнд мөнгө олж өгсөн юм. Түүнээс надад өөр зорилго байгаагүй ..гэсэн мэдүүлэг, мөн шүүгдэгч *******ын мэдүүлсэн ...Намайг захирал ажлаас гаргаж цайны газарт ажилла гэж хэлээд байсан учраас би хувцасны өлгүүрчний ажилдаа үлдэх зорилгоор -******* захиралд ээс авсан мөнгөө оруулж өгсөн. *******-******* захиралд мөнгө өгүүлэхээр намайг хэн ч дарамтлаагүй...” гэсэн мэдүүлгүүд /-р хх -3/,

-0 оны 0 дугаар сарын 9-ний өдөр нүүрэлдүүлж мэдүүлэг авсан тэмдэглэлд *******ийн өгсөн ...”Тухайн үед өвөл байсан, он, сар, өдрийг нь сайн санахгүй байна, надад хэлэхдээ “найзыг нь гал тогоо руу ажилд оруулах гээд байна, одоо хийж байгаа өлгүүрчийн ажилдаа үлдмээр байна, учир нь гал тогоонд ажилд орохоор төрийн байгууллага биш, нийгмийн даатгал төлөхгүй юм байна, цалин бага” гэж хэлж байсан. Би “яагаад чамайг гал тогоонд ажилд оруулах гээд байгаа юм” гэж асуухад “миний оронд өөр хүн авах гээд байх шиг байна” гэж хэлж байсан. Тэгээд тэр үед “захирал -*******д юу өгөх вэ, яах вэ” гэж яриад шаналаад байдаг байсан. “Нөхрийн цалин буугаагүй, хадам аавын тэтгэвэр буугаагүй, мөнгө хаанаас олох вэ” гээд байдаг байсан. “Набор дарс өгөх үү” гэж ярьж байсан. Тэр үед захирал *******-******* ОХУ руу хэдэн багш нартай явах гэж байсан юм. Тэгээд “мөнгө өгье” гэж шийдсэн байсан. “Мөнгө зээлээч” гэж үйлчлэгч , нийгмийн ажилтан Баасанжаргал, надаас асууж байсан. Би эхэндээ “байсан бол өгчихмөөр байна” гэж хэлж байсан. сар шахуу хугацаанд “мөнгө өгчих үү, нөхөртөө мэдэгдэхгүй захиралд мөнгө өгчихмөөр байна” гэж хэлдэг байсан. Тэгээд би нөхрийнхөө хар өнгийн гадартай, маркийг нь санахгүй байна, нотебүүкийг 8-ын буудал дээр байдаг “Золбоо” салоны ломбардад 00.000 төгрөгийн барьцаанд тавиад д бэлнээр нь дугтуйнд хийлгүй өгсөн. Энэ мөнгийг ******* захирал *******-*******д өгсөн. “би мөнгө өгсөн ч гэсэн миний ажлыг сольчихвол яана аа” гэсэн айдастай байсан. “бичлэг хийгээд орчих уу” гэж хэлээд утсаа үзээд “хаана нь байдаг билээ” гээд байхаар нь би “энэ байна” гэж зааж өгч байсан.  Бид хоёр их дотно найзууд байсан. Бага насны хүүхдүүдтэй болохоор “ажилгүй болчихвол яана аа” гэж бодоод тусалсан”...гэх мэдүүлэг,

*******ын өгсөн...“Би тэр сургуульд ороод удаагүй байтал захирал *******- ******* “чи нялх хүүхэдтэй юм чинь эрт ажил тардаг цайны газарт ажилд орчих” гэж хэлэхээр нь үйлчлэгч эгч, найз нарт хэлсэн. Тэгэхэд “хувийн байгууллага юм чинь манай сургуультай хамаагүй” гэж хэлэхээр нь би захирал *******- *******д “би цайны газарт ажилд орохоор нийгмийн даатгал төлөхгүй, төрийн байгууллага биш болохоор хуучин ажилдаа үлдье” гэхэд захирал “чи бодоод үзээрэй” гэж хэлсэн. Тэгээд 09 оны 0 сарын сүүлээр сарын эхээр захирал *******-******* намайг өрөөндөө дуудаад “Юу болов оо, чиний ажилд орох хүнийг ажилд ав гээд байна” гэж хэлэхээр нь би юм хэлэлгүй өрөөнөөс гараад эгч, хоёрт хэлээд “захирал дуудаад ийм зүйл хэллээ, одоо яах вэ” гэхэд , эгч хоёр ”юм хараад байгаа юм болов уу” гэж хэлэхээр нь би “гайгүй дарс, набор оруулаад өгчих үү' гэхэд хэн нь тэгж хэлснийг санахгүй байна, , хоёр “захирал хойшоо ОХУ явах гэж байгаа юм чинь мөнгө өгсөн нь дээр. Чи мөнгө өгчих” гэж хэлсэн. Тэгээд би нөхөр “мөнгө өгөх хэрэгтэй байна, яах вэ” гэж асуухад нөхөр “баяр болох гэж байна, мөнгө өгнө гэж байхгүй, наад ажлаасаа гар” гэсэн. Тэгээд би “нөхөр уурлаад мөнгө егөхгүй, ажлаасаа гар гэж байна” гэж ид хэлэхэд “нийгмийн даатгал, эрүүл мэндийн даатгал төлдөг төрийн байгууллагад ажиллах чамд хэрэгтэй” гэж хэлээд нөхрийнхөө нотебүүкийг барьцаалаад надад бичгийн цаасанд боосон “50.000 төгрөг шүү” гэж хэлээд өгсөн, би тэр мөнгийг тоололгүй захиралд оруулж өгсөн. Би тэр мөнгийг тоолоогүй. Тэгтэл сүүлд энэ хэрэг болсны дараа 50.000 төгрөг биш, 00.000 төгрөг өгсөн байсан. миний утасны сүлжээг хааж өгөөд “бичлэг хийх товчлуур дээр өрөөнд нь орохдоо дараарай” гэж зааж өгөхөөр нь би өрөөнд орохоосоо өмнө бичлэг хийж орсон. Захирлын өрөөнөөс гараад шууд ажлаас гараад ийн машинтай гэр лүүгээ явж байхад “бичлэгийг чинь сонсъё” гээд сонссон. Миний утаснаас хэзээ дээрх бичлэгийг авсныг мэдэхгүй байна, бид нэгэндээ хамаагүй утсаа өгч авдаг байсан болохоор мэдэхгүй байна. ийг тэр бичлэгийг миний утаснаас авсныг би мэдээгүй. Бичлэг авсан талаараа надад хэлээгүй. Ажилдаа үлдэхийн тулд хахууль өгсөн. намайг хахууль өгөх гэж байгааг мэдэж байсан... гэсэн мэдүүлгүүд /-р хх -6/,

-шүүгдэгч *******- шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн ...”Би 08 оны 09 дүгээр сарын 05-ны өдөр Дархан сумын дүгээр захирлаар түр томилогдож, албан үүргээ хууль дүрмийн дагуу шударгаар биелүүлж ирсэн. Ашиг сонирхлын зөрчилтэй хүмүүсийн үгээр намайг яллаж байна. Энэ бол зохиомол хэрэг. Миний бие мерит зарчмын дагуу энэ албан тушаалд томилогдсон. Амар хялбар аргаар албан тушаал горилох гэсэн хэсэг бүлэг хүмүүсийн нөлөөгөөр зохиомол хэрэг үүсгэж намайг яллаж байна гэдгийг хэлмээр байна. Энэ хэрэг эхлэхдээ л учир битүүлэг эхэлсэн. *******ын өгсөн дугтуйнд мөнгө байна гэж бодоогүй. ******* “миний сэтгэлийн бэлэг” гэж хэлсэн болохоор шавь нар маань талархлаа илэрхийлээд захиа өгдөгтэй адилтган бодож авсан. Өнөөдөр зарим нэг хүмүүсийн нөлөөгөөр ийм хэрэгт гүтгэгдэж байгаадаа харамсаж байна. Намайг унагаах, миний албан тушаалыг авах гэсэн санаатай үйл ажиллагаа гэж үзэж байна. Мөрдөн байцаагч болон өмнөх прокурор ажлаа хангалттай хийгээгүй, хайнга хандсан. Яллагдагч гэсэн нэр зүүгээд шүүх хурлын танхимд зогсож байгаадаа маш их харамсаж байна. Би яах вэ, нас тогтсон хүн, тэгэхэд дөнгөж 30 нас гарч яваа залуу хүмүүс бусдын гар хөл болоод явж байгаад харамсаж байна. Хэрвээ би зүгээр багшийн ажлаа хийж байсан бол, магадгүй ийм хэрэгт орооцолдохгүй байсан байх. Худал мэдүүлэг өгч, намайг хэрэгт унагаах хэрэг байхгүй байсан байх аа. 08 оны 0 дугаар сарын 0-ны өдөр Г.*******сүх дарга над руу утсаар ярьж “ гэх хүнийг өлгүүрчнээр ажилд аваарай” гэж тушаасан. Тэгээд би Г.ыг дуудан энэ талаар тайлбарлан, бага насны хүүхдүүдтэй тул түүнд цайны газарт ажил байгаа талаар хэлсэн. Тэгэхэд “нөхрөөсөө асууя” гэж хэлээд, хэд хоногийн дараа “төрийн байгууллагадаа ажиллана” гэсэн хариу өгсөн. 08 оны дүгээр сард Г.*******сүх дарга дахин залгаж “миний явуулсан хүнийг ажилд аваагүй тул чамтай хамтарч ажиллахгүй“ гэж хэлсэн. Би *******ыг дуудаж энэ талаар хэлсэн бөгөөд түүнээс ямар нэгэн зүйл нэхэж шаардаагүй. 09 оны 0 дугаар сард өөрийн ажлын өрөөндөө ажлаа хийгээд сууж байтал ******* орж ирээд надтай юм ярьж байгаад “сэтгэлийн бэлэг” гээд дугтуйтай зүйл өгсөн. Дугтуйтай зүйлийг хараад мөнгө гэж бодоод “цагаан сар болох гэж байна, чи өөрөө хэрэглээч” гэсэн чинь “сэтгэлийн бэлэг” гэж хэлсэн. Дараа нь гаргаад харахад дотор нь мөнгө байсан. Тэгээд ажлын цаг дуусаж орой болсон бөгөөд дараагийн өдрүүдэд цагаан сарын амралтын өдөр таарсан тул мөнгийг нь тухайн үед буцааж өгч чадаагүй. Тэр үед муухай зан гаргаад “гар” гээд хөөгөөд гаргасан бол өнөөдөр ингээд сууж байхгүй байх байсан”...гэх мэдүүлэг,

-шүүгдэгч *******ын шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн ... “Би 08 оны 0 дугаар сарын 0-ний өдрөөс Дархан сумын дүгээр өлгүүрчнээр ажиллаж эхэлсэн. Удалгүй захирал *******-******* намайг дуудаж “Г.*******сүх дарга “өлгүүрчнээр өөр хүн ажилд авчих” гээд гуйгаад байна. Цайны газрын ажлын цаг нь бага юм байна. Чи нялх хүүхэдтэй юм чинь цайны газарт угаагчаар ажиллах уу?” гэж асуусан. Тэгээд би “нөхөртэйгөө зөвлөлдөөд хариу хэлье” гээд өрөөнөөс нь гарсан. Сургуулийн цайны газрыг хувь хүн түрээслэн ажиллуулдаг гэдгийг нь мэдээд, захиралд “төрийн байгууллагадаа ажиллана” гэж хэлээд ажилдаа үлдсэн. Би ажил дээрээ *******, П. нартай дотно найзалдаг байсан тул тэд нарт “Захирал надаас юм хараад байгаа юм болов уу? Дарс набор аваад өгчих үү? гэж асуусан. *******, П. хоёр “захирал урагшаа, хойшоо явдаг хүн юм чинь мөнгө өгсөн нь дээр байх аа” гэж хэлсэн. Нөхөртөө энэ талаар хэлэхэд нөхөр маань “болохгүй бол ажлаасаа гар” гэж хэлсэн. Тэгээд “нөхөр дургүйцээд байна, ажлаасаа гардаг юм бил үү” гэж *******ид хэлэхэд “бүр болохгүй бол би чамд мөнгө өгье” гэж хэлсэн. Тэгээд ******* “нөхрийнхөө нотебүүкийг ломбардад тавьсан” гээд дугтуйтай мөнгө авч ирсэн. Би хэдэн төгрөг байгааг тоолж үзээгүй. Надад “нөхрийнхөө нотебүүкийг 50.000 төгрөгөөр тавьсан” гэж хэлсэн. ******* “ өрөөнд орохдоо гар утсан дээрээ бичлэг хийчих” гэж хэлсэн. Би “яаж бичлэг хийдгийг нь мэдэхгүй” гэхэд миний утасны сүлжээг хаагаад, бичлэг хийхэд бэлэн болгоод миний утас руу залгаж үзээд “холбогдох боломжгүй байна, одоо бичлэг хийж болно” гэж хэлээд оруулсан. Захиралтай уулзаад гарч ирэхэд ******* өрөөний үүдэнд хүлээж байсан. Би *******ийн машинд суугаад гэртээ хүргүүлэхдээ хийсэн бичлэгээ хамтдаа сонссон”...гэх мэдүүлэг,

-шүүгдэгч *******ийн шүүхийн хэлэлцүүлэгт өгсөн ... ”, бид нар нэгнээсээ юу ч нуудаггүй, үй зайгүй найзууд байсан. сард намар надад “захирал “гуанзанд угаагчаар орчих” гээд байна, би энэ ажлаа хиймээр байна” гэж хэлсэн. тухайн үед хийж байсан ажилдаа үлдэх талаар захиралд хэлэх хүсэлтэй байсан.Тухайн үед өөрийнх нь дансанд мөнгө байсан хэдий ч нөхөр нь уурлаад байгаа болохоор “нөхрөөсөө нууцаар зохицуулъя” гэж ярилцсан. Нэлээд удаан мөнгө хайсных нь дараа “найз нь тусалъя” гэж хэлсэн юм. Нөхрийнхөө “Dell” гэсэн нотебүүкийг 50.000 төгрөгөөр 8 дугаар байрны ломбардад тавиад мөнгө авч өгсөн. Мөнгийг дугтуйнд хийж өгөөгүй. ******* миний өрөөнд орж бичгийн цаас авч өөрөө ороосон. Бид миний өрөөнөөс цуг гарч өрөөний үүдэнд зогсоогүй “Бичлэг хийж ор” гэж би зааж өгөөгүй...гэх мэдүүлэг, Дархан-Уул аймгийн Засаг даргын 08 оны дугаар сарын -ний өдрийн 0-5/ дугаартай *******-******* ажилд томилох тухай захирамжийн хуулбар /-р хх 30/, шүүгдэгч *******ыг ажилд томилох тухай 08 оны 0 сарын 0-ний өдрийн Б/35 дугаар тушаалын хуулбар /-р хх 36/, шүүгдэгч *******ыг ажлаас чөлөөлсөн тухай 09 оны 05 сарын 0-ний өдрийн Б/5 дугаар тушаалын хуулбар /-р хх 39/, шүүгдэгч *******ын Хаан банкны дансны хуулга /-р хх , 6-8/, *******-*******эс *******д мөнгө хүлээлгэн өгсөн баримт /-р хх 78/, гэрч Н.гийн Авлигатай тэмцэх газарт гаргасан хүсэлт /-р хх67-68/, эд мөрийн баримтад үзлэг хийсэн тэмдэглэл /-р хх 3/ зэрэг хэрэгт цуглуулж, бэхжүүлсэн, анхан шатны шүүхийн шүүх хуралдааны хэлэлцүүлгээр хэлэлцэгдсэн хэрэгт хамааралтай, ач холбогдол бүхий нотлох баримтуудаар нотлогдсон байна.

Шүүгдэгч ******* нь мөрдөн байцаалт болон шүүхийн шатанд үйлдсэн хэргээ хүлээн зөвшөөрсөн байх ба харин шүүгдэгч *******-******* нь ...*******аас хахууль аваагүй, дугтуйтай зүйлийг “сэтгэлийн бэлэг” гэхээр авсан, *******сүх, нар энэ хэргийг зохион байгуулж, миний нэр төрийг гутаан доромжилж, эрүүгийн хүнд гэмт хэрэгтэн болгон яллуулж намайг зохион байгуулалтайгаар гэмт хэрэгт унагаан, албан тушаалыг хүчээр авах гэсэн оролдлого хийсэн гэж үзэж байна... гэж, мөн түүний өмгөөлөгч ******* нь ... *******- үйлдэл нь хахууль авах гэмт хэргийн шинжийг агуулаагүй, харин *******ын өгсөн 00.000 төгрөг нь хахууль биш, ажилд оруулж өгснийх нь төлөө баярласнаа илэрхийлж өгсөн “сэтгэлийн бэлэг” буюу бусдаас бэлэг, шан харамж авсан үйлдэл гэж үзэж байгаа тул *******-*******д холбогдох хэргийг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү...гэж тус тус анхан шатны шүүх хуралдаанд мэтгэлцэж, мөн энэ талаар давж заалдах шатны шүүхэд гомдол гаргажээ.

Урьд давж заалдах болон хяналтын шатны шүүх хуралдаануудаас *******-*******, ******* нарт холбогдох хэрэгт мөрдөн шалгах ажиллагааг Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн . дүгээр зүйлд зааснаар бүрэн дүүрэн явуулж чадаагүй, мөрдөн байцаалтаар гэмт хэргийн сэдэлт, зорилго, гэм буруугийн хэлбэрийг шалгаж тогтоогоогүй, Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 3.3., 3., 3.5.д заасан гэмт хэрэг үйлдэхийг санаачилсан, удирдсан, төлөвлөсөн, гэмт хэрэг хамтран үйлдэгчдийн үүрэг, оролцоог хуваарилсан, зохион байгуулсан, бусдыг санаатай гэмт хэрэг үйлдэхэд зориуд хүргэсэн, гэмт хэрэгт татан оруулсан, дэмжлэг үзүүлсэн хамтран оролцогч байсан эсэх талаарх ажиллагааг огт явуулаагүй, хахууль авагчийг хууль бус үйлдэл хийлгэхээр урьдчилан төлөвлөж, *******-*******д *******аар мөнгө өгүүлэх ажиллагааг урьдчилан төлөвлөж, зориуд санаатайгаар, зохион байгуулалттай хийсэн эсэх, хатгасан, хамжсан, турхирсан, хийх үйлдлүүдийг нь зааж, удирдаж, бусдыг гэмт хэрэг үйлдэхэд хүргэсэн этгээдийн үйлдэл байгаа эсэхийг зохих ажиллагаагаар шалгаагүй, хэрэгт мөрдөн байцаалтын ажиллагааг дутуу, хангалтгүй хийсэн, түүнийг шүүх хуралдаанаар нөхөн гүйцэтгэх боломжгүй гэсэн үндэслэлүүдээр дээр дурдсан ажиллагаануудыг хийлгүүлэхээр хэргийг прокурорт буцаасан.

Үүний дагуу дээрх гэмт хэргийг зориуд, санаатайгаар урьдчилан төлөвлөж зохион байгуулсан, бусдыг гэмт хэрэг үйлдэхэд хатгасан, өдөөн турхирсан байж болзошгүй үйлдлүүд бий эсэхийг мөрдөн байцаалтаар шалгахад Н.г бусдад хахууль өгөх гэмт хэргийг зохион байгуулсан гэж буруутгах хууль зүйн үндэслэл тогтоогдоогүй, мөн Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын Иргэдийн хурлын төлөөлөгч Г.*******сүх нь өөрийнхөө албаны чиг үүрэг, бүрэн эрх, нөлөөгөө урвуулан ашиглаж шүүгдэгч *******- *******эс тодорхой шийдвэр гаргахыг шаардаж, бусдын эрх, хууль ёсны ашиг сонирхолд ноцтой хохирол учруулж болохуйц байдлаар сүрдүүлж заналхийлсэн гэмт хэргийн шинжтэй үйлдэл байгаа эсэхийг шалгахад Г.*******сүх нь шүүгдэгч *******-*******тэй удаа уулзаж тус өлгүүрчнээр ыг ажилд авах талаар санал тавьж байсан нөхцөл байдал тогтоогдсон боловч түүнээс бусдын эрх, ашиг сонирхолд хохирол учруулж болохуйц шийдвэр гаргуулахаар нөлөөлсөн, сүрдүүлж дарамталсан гэх үндэслэл тогтоогдоогүй байна.

Энэ байдал нь гэрч Г.*******сүхийн 09 оны 06 сарын 0-ны өдөр өгсөн ...”Би 08 оны намар 09 сарын сүүлээр тухайн сургуульд өлгүүрчний сул орон тоо гарсан гэж сонсоод өлгүүрчний ажилд авч ажиллуулахыг *******-*******д санал болгосон. удаа “*******-******* захиралтай очоод уулз” гэж хэлээд явуулсан боловч ажилд аваагүй байхаар нь шалтгааныг нь тодруулах зорилгоор би өөрөө захирал *******- ажил дээр нь очиход хувцасны өлгүүрчнээр хүн ажилд орчихсон байсан...” гэсэн мэдүүлэг /хх0-0 ху/, 0 оны 0 сарын 06-ны өдөр өгсөн...”Дархан сумын 6 дугаар багийн хэсгийн ахлагчаар ажиллаж байхдаа ажилгүй байсан Энхбат гэгчийг дүгээр өлгүүрчний орон тоо хоосон байна гэдгийг мэдээд захирал -*******д санал болгоход өөр хүн авсан гэж хэлсэн. ...өөр хүн ажилд авчихсан байна гэхээр нь орхисон...” гэх /хх-79ху/ мэдүүлгээр, гэрч ...”*******сүх над руу утсаар яриад “та дүгээр захиралтай очоод уулз” гэж хэлсэн учраас би сургууль дээр очиж захирал *******- *******тэй уулзахад “өлгүүрчнээр ажилтан авчихсан, таныг ажилд авах боломжгүй” гэж надад танилцуулсан. Үүнээс хойш *******сүх намайг “дахиад нэг очоод уулз” гэж хэлсэн учраас би дахин очиж уулзахад “хаа гал тогоонд ажиллуулах гэж хэд хэдэн удаа чам руу залгасан боловч утас чинь холбогдохгүй байсан. Чи манай гал тогоонд ажиллах уу” гэж асуухаар нь би түүнд “гал тогоонд ажиллахгүй” гэж хэлэхэд “дараа өөр ажил гарвал хэлье” гээд бид хоёрын уулзалт дууссан” гэх /хх03ху/ мэдүүлэг,   *******ын 09 оны 03 сарын 9-ний өдөр гэрчээр мэдүүлсэн ...”би захирал *******-*******д мөнгө өгөх гэж орохдоо гар утасны дуу хураадаг тохиргоог нь тавиад орсон юм. Манай нөхөр, найз нар маань “ер нь чи захиралдаа мөнгө өгөх гэж байгаа бол дууг нь хураагаад нотлох баримт болгоод авчихсан нь дээр. Сүүлд нь чамаас мөнгө авчхаад ажлаас чинь халчих вий дээ” гэж хэлэхээр нь би “нээрээ тийм ч болов уу” гэж бодоод хэрэв тийм зүйл болбол захиралд өөрт нь сонсгох зорилгоор мөнгө өгөхдөө дууг нь хурааж бичсэн юм. Намайг бичлэг хийснийг манай найз , найз , нөхөр Хувьзаяа нар мэдэж байгаа. Өөр хүн мэдээгүй. Би хураан авсан бичлэгээ дээрх хүмүүст сонсгосон юм” гэх /хх-8-83ху/ мэдүүлэг, *******ийн 09 оны 0 сарын 08-ны өдөр гэрчээр мэдүүлсэн...” өөрөө надаас “бичлэг хийгээд орчих уу” гэж асуухаар нь “тэг” гэж хэлсэн. цайны газарт шилжин ажиллахгүйн тулд л захиралд мөнгө өгсөн. ... захиралд мөнгө өгч гарч ирээд надад тэр талаараа яриад зогсож байтал манай сургалтын менежер багш бид хоёрын яриаг сонсчхоод лавлаж асуухаар нь би багшид болсон асуудлыг хэлсэн” гэх /хх-86-87/ мэдүүлэг, гэрч Н.гийн 09 оны 03 сарын 9-ны өдөр мэдүүлсэн...”Би , нарын энэ тухай ярилцаж байхыг нь санамсаргүй байдлаар сонсчихсон юм. Түүний дараа би ээс “ яагаад жинхэлчихсэн юм бэ” гэж асуухад надад “ захиралтай тохирсон” гэж хэлсэн. ...ын ид өгсөн гэх 5 минут 38 секундийн -******* нарын хоорондоо ярилцаж байгаа бичлэгийг надад сонсгох гэтэл түүний утасны дуу сул, сонсогдохгүй байсан тул над руу чатаар явуулаад би өөрийнхөө утсан дээр сонстол нь захирал -*******д мөнгө өгч байгаа яриа бичигдсэн байсан" гэх /хх-8 ху/ мэдүүлэг зэргээр үгүйсгэгджээ.

Анхан шатны шүүх шүүх хуралдаанаар шинжлэн судлагдсан нотлох баримтад тулгуурлан шүүгдэгч *******-******* нь Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын дүгээр дунд захирлаар ажиллаж байхдаа Аймгийн Иргэдийн Хурлын төлөөлөгч Г.*******сүхийн гуйлтаар өлгүүрчин гэх ажлын байранд иргэн ыг авч ажиллуулахын тулд өлгүүрчин *******ыг цайны газрыг түрээслэгч “ ” ХХК-нд угаагчаар ажиллахыг удаа дараа санал болгож, шаардаж уулзахад ******* нь ажлаа үргэлжлүүлэн хийх хүсэлтэй байгаагаа илэрхийлж, удаа дараа санал болгосон ажилд очихгүйн тулд, өөрийнх нь оронд нь өөр хүн томилсон тушаал гаргачих вий гэж, өлгүүрчин ажилдаа хэвээр үлдэж ажиллахын тулд өөртөө ашигтай, давуу байдал бий болгож түүнд 00.000 төгрөгийн хахуулийг өгснөөр шүүгдэгч *******-******* нь шүүгдэгч *******ыг хувцас өлгөгчөөр хэвээр үргэлжлүүлэн ажиллуулж албаны чиг үүргээ гүйцэтгэсэн байх тул шүүгдэгч *******- үйлдэлд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн дэх хэсэг “нийтийн албан тушаалтан хахууль өгөгчийн ашиг сонирхлын үүднээс албаны чиг үүргээ хэрэгжүүлээгүйн хариуд түүнээс 00.000 төгрөгийн хахууль авсан” гэж яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн хэргийн зүйлчлэл нь хэргийн бодит байдалтай тохироогүй гэж үзээд түүний үйлдлийг Эрүүгийн хуулийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн болгон зүйлчилсэн нь үндэслэлтэй, тохирсон байна.

Болсон үйл баримтаас үзэхэд хахууль өгөгч ******* нь ажлын байрандаа хэвээр үлдсэн, түүний ашиг сонирхлын үүднээс захирлаар ажиллаж байсан эрх мэдэл бүхий албан тушаалтан *******-******* нь *******ын оронд өөр хүнийг ажилд авахгүйгээр ажилд нь хэвээр үлдээсэн албаны чиг үүргээ гүйцэтгэснийхээ хариуд шүүгдэгч *******аас 00.000 төгрөгийн хахуулийг “сэтгэлийн бэлэг” болгон авсан үйл баримт тогтоогдсон, энэ нь *******- өөрийнх нь мэдүүлсэн “...*******ын өгсөн дугтуйтай зүйлийг “мөнгө” гэдгийг мэдэж “цагаан сар болох гэж байна, чи өөрөө хэрэглээч” гэхэд “сэтгэлийн бэлэг” гэхээр нь авсан., ... би *******ыг ажилд авчхаад халж болохгүй байсан учраас өөр ажил түүнд олж өгөөд ыг *******ын оронд өлгүүрчнээр ажилд авъя гэж бодож байсан, .... ******* нь авахгүй гээд байхад миний өрөөнд мөнгө авч орж ирсэн” гэж мэдүүлснээс үзэхэд захидал биш, мөнгө буюу хахууль өгч байгааг мэдсэн гэж үзэхээр байна.

Мөн гэрч Н.гийн...”манай хүүхдийн хувцасны өлгүүрчин *******ыг *******-******* өөрөө ажилд авчхаад дараа нь “чи цайны газарт угаагчийн ажилд ор, би хэлээд өгье” гэж -3 дуудсаны дараа “захирал *******- ******* нь намайг зүгээр ажил хийлгэхгүй болчихлоо. Надаас юм хараад байгаа юм болов уу” гэх яриа сургуулиар гараад байсан...гэх мэдүүлэг /хх 8ху/, гэрч ...”манай эхнэрээс захирал нь мөнгө төгрөг нэхэж байгаагүй. Харин “цайны газар луу шилжиж ажилла” гэж хэлээд байдаг байсан. Манай эхнэр цайны газарт шилжин ажиллах дургүй байсан” гэх мэдүүлэг /хх-85ху/, гэрч *******ийн...” 09 оны 0 сарын эхээр “намайг захирал цайны газарт шилжин ажилла гэж хэлээд байх юм, яах вэ, надаас юм хараад байх шиг байна, мөнгө байна уу” гэж надаас асуугаад мөнгө хайгаад байсан. ын хувьд маш хүнд байдалд орчихсон, “мөнгө олмоор байна” гэж шаналаад байсан” гэх мэдүүлэг /хх 86ху/, гэрч ...”09 оны 0 сарын дундуур “одоо захиралд юм өгөхгүй бол надад боломж олдохгүй байна. Дарс набор өгөх дэмий юм байна. Мөнгө олоод өгчих юмсан” гэж шаналчихсан байртай нэлээд хэд хоног явсан. Ер нь надтай таарах бүртээ л энэ асуудлаа яриад байсан” гэх мэдүүлэг /хх 95ху/, шүүгдэгч *******- гэрчээр өгсөн...”би *******ыг ажилд авчхаад халж болохгүй байсан учраас өөр ажил түүнд олж өгөөд ыг *******ын оронд өлгүүрчнээр ажилд авъя гэж бодож байсан, .... ******* нь авахгүй гээд байхад миний өрөөнд мөнгө авч орж ирсэн...” гэх мэдүүлэг /хх-93-9ху/, яллагдагч *******ын...”*******-******* намайг өөрийнхөө өрөөнд -3 удаа дуудаж “ цайны газарт ажилд орчих” гэж хэлж байсан. Захирал *******-******* надад хэлэхдээ “*******сүх дарга намайг хүн ав гээд байна. Чи цайны газарт ороод ажиллачих. Чиний оронд өөр хүн ажилд авах гэсэн юм” гэж хэлээд байсан. ...Намайг захирал *******-*******д мөнгө өгснөөс хойш захирал намайг цайны газарт орж ажиллах санал огт тавиагүй” гэх мэдүүлэг /хх5-6ху/, 5830768000-33773 дугаартай файлын бичлэгт үзлэг хийсэн тэмдэглэлд...”...ажилд оруулж өгсөнд баярлалаа. Сэтгэлээ гаргаж энийг өгье, ...”цагаан сар болж байгаа юм чинь өөрөө хэрэглэ”,... чи бид хоёрын хооронд ийм юм болсон гэж алдаж гэнэдээд өөрөө ажилгүй болно гэж мэдээрэй...” гэх эмэгтэй хүний харилцан яриа бичигдсэн байв” гэх тэмдэглэл /хх-8 ху/ болон хэрэгт авагдсан бусад нотлох баримтаар тогтоогджээ.

Иймд нийтийн албан тушаалтан болох шүүгдэгч *******- хахууль өгөгчийн ашиг сонирхлын үүднээс албаны чиг үүргээ хэрэгжүүлсний хариуд буюу шүүгдэгч *******ыг өлгүүрчин ажилд нь үргэлжлүүлэн хэвээр ажиллуулсны хариуд түүнээс 00.000 төгрөгийн хахууль авсан санаатай үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн . дүгээр зүйлийн .т заасан гэмт хэргийн шинжийг, шүүгдэгч ******* нь Дархан-Уул аймгийн Дархан сумын ерөнхий боловсролын дүгээр хувцасны өлгүүрчийн ажилд хэвээр үлдэхийн тулд өөрийн ашиг сонирхлын үүднээс *******- албан тушаалын байдал, албаны чиг үүрэг, эрх мэдэл, бүрэн эрхтэй нь холбогдуулан өөртөө давуу байдал бий болгох зорилгоор мөнгөн хөрөнгө өгсөн санаатай үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .5 дугаар зүйлийн .т заасан “Өөртөө давуу байдал бий болгох зорилгоор бусдад албаны чиг үүрэг, бүрэн эрх, албан тушаалын байдалтай нь холбогдуулан хахууль өгсөн” гэмт хэргийн шинжийг, шүүгдэгч ******* нь шүүгдэгч *******ыг ажлын байранд нь хэвээр үлдээлгэхийн тулд *******- албан тушаалын байдал, албаны чиг үүрэг, эрх мэдэл, бүрэн эрхтэй нь холбогдуулан бусдад давуу байдал бий болгох зорилгоор мөнгөн хөрөнгөөр дэмжлэг үзүүлж оролцож буй санаатай үйлдэл нь Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 3.5 дугаар зүйлийн .т заасныг журамлан Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн .5 дугаар зүйлийн .т заасан 'бусдад давуу байдал бий болгох зорилгоор бусдад албаны чиг үүрэг, бүрэн эрх, албан тушаалтай нь холбогдуулан хахууль өгсөн гэмт хэрэгт хамжигчаар оролцох гэмт хэргийн шинжийг тус тус агуулсан байх тул анхан шатны шүүхээс шүүгдэгч нарыг дээрх гэмт хэргийг үйлдсэн гэм буруутайд тооцсон нь хууль зүйн үндэслэлтэй.

Нийтийн болон хувийн ашиг сонирхлыг зохицуулах, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх тухай хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7..д “Албан тушаалтан, төрийн болон нутгийн захиргааны байгууллага, нутгийн өөрөө удирдах байгууллага нийтийн хэрэгцээнд зориулан иргэн, хуулийн этгээдээс бэлэг, бусад санхүүгийн туслалцааг авах, хүсэхийг хориглоно” гэж, мөн хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3...т “Хувийн ашиг сонирхол” гэдэг нь нийтийн албан тушаалтан албаны бүрэн эрхээ хэрэгжүүлэхэд өөрөө болон түүнтэй хамаарал бүхий этгээдийн зүгээс нөлөөлж болохуйц эдийн болон эдийн бус ашиг сонирхлыг., 3..3.т “ашиг сонирхлын зөрчил” гэж нийтийн албан тушаалтан албаны бүрэн эрхээ хэрэгжүүлэх үед түүний хувийн ашиг сонирхол нийтийн ашиг сонирхолтой зөрчилдөх болон албан үүргээ тэгш, шударгаар хэрэгжүүлэхэд харшаар нөлөөлж болохуйц нөхцөл байдлыг...” хэлэхээр тодорхойлж томьёолсон.

Гэтэл нийтийн албан тушаалтан буюу Дархан-Уул аймгийн Ерөнхий боловсролын дүгээр захирлаар ажиллаж байсан *******-******* нь өлгүүрчнээр ажиллаж байгаа *******ыг өөр ажилд шилжүүлэхгүйгээр өлгүүрчин ажилд нь үргэлжлүүлэн ажиллуулсны хариуд түүнээс 00.000 төгрөгийн хахууль авсан үйлдэл нь Нийтийн албанд нийтийн болон хувийн ашиг сонирхлыг зохицуулах, ашиг сонирхлын зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх тухай хуулийн дээрх заалтыг зөрчсөн үйлдэл байхаас гадна *******ын мөнгө өгч буй үйлдэл нь өөрийнх нь хүсэл зоригоос өөр зүйл гэдгийг мэдэж байсан тул мөнгийг авахаас татгалзах, авсан тэр даруйдаа буцаагаад өгөх, эсхүл холбогдох эрх бүхий байгууллагад мэдэгдэх боломж байсаар байхад мэдэгдээгүй, буцааж өгөхийг хүсээгүй нь гэмт үйлдэлдээ шууд санаатай, шунахай сэдэлттэй байсан гэж үзэх ба *******-******* нь өөрт холбогдох гэмт хэргийн талаарх гомдол мэдээллийг хуулийн байгууллага шалгаж эхэлснээс хойш тухайн мөнгийг *******д буцааж өгсөн болох нь шүүгдэгч, гэрч нарын мэдүүлэг, хэрэгт авагдсан баримтаар нотлогдсон байна.

Иймд шүүгдэгч *******-*******, түүний өмгөөлөгч ******* нарын гаргасан “...*******аас хахууль аваагүй, дугтуйтай зүйлийг “сэтгэлийн бэлэг” гэхээр авсан, *******сүх, нар энэ хэргийг зохион байгуулсан...,   *******- үйлдэл нь хахууль авах гэмт хэргийн шинжийг агуулаагүй, харин *******ын өгсөн 00.000 төгрөг нь хахууль биш, ажилд оруулж өгснийх нь төлөө баярласнаа илэрхийлж өгсөн “сэтгэлийн бэлэг” буюу бусдаас бэлэг, шан харамж авсан үйлдэл тул *******-*******д холбогдох хэргийг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү...” гэх гомдол үндэслэлгүй юм.

Шүүгдэгч нарын үйлдсэн дээрх гэмт хэргийн талаар анхан шатны шүүхийн дүгнэлт хэргийн бодит байдалтай нийцсэн, болсон хэргийн үйл баримт, шүүгдэгч нарын гэм буруу, үйлдэл тус бүрд үндэслэл бүхий зөв дүгнэлт хийж, үйлдсэн гэмт хэргийн нийгмийн аюулын шинж чанар, хэр хэмжээ, шүүгдэгч нарын хувийн байдал зэрэгт тохируулан шүүгдэгч *******-*******, *******, ******* нарт Эрүүгийн хуулийн тусгай ангид заасан төрөл, хэмжээний ял оногдуулахдаа Эрүүгийн хуулийн агуулга, зарчимд нийцүүлэн, холбогдох заалтыг зөв тайлбарлан хэрэглэсэн, оногдуулсан ял шийтгэл тохирсон байна.

Иймд шүүхийн дүгнэлтийг өөрчлөх, хүчингүй болгох, эсхүл нотлох баримтыг үгүйсгэх, няцаах үндэслэл тогтоогдохгүй байх тул шийтгэх тогтоолыг хэвээр үлдээж, шүүгдэгч *******-*******, түүний өмгөөлөгч ******* нарын ...шүүгдэгч *******-*******д холбогдох хэргийг хэрэгсэхгүй болгож өгнө үү” ...гэсэн агуулгаар гаргасан давж заалдах гомдлыг хэрэгсэхгүй болгох нь зүйтэй гэж давж заалдах шатны шүүх үзлээ. 

Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 39.9 дүгээр зүйлийн .., 39.9 дүгээр зүйлийн .т заасныг удирдлага болгон ТОГТООХ нь:

           .Дархан-Уул аймаг дахь Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 0 оны дүгээр сарын 0-ний өдрийн 88 дугаар шийтгэх тогтоолыг хэвээр үлдээж, шүүгдэгч *******-*******, түүний өмгөөлөгч ******* нарын гаргасан давж заалдах гомдлыг хэрэгсэхгүй болгосугай.

. Давж заалдах шатны шүүх Эрүүгийн хуулийг зөрүүтэй хэрэглэсэн, Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийг ноцтой зөрчсөн нь шүүхийн шийдвэрт нөлөөлсөн, шүүх хуулийг Улсын Дээд шүүхийн албан ёсны тайлбараас өөрөөр тайлбарлаж хэрэглэсэн гэж үзвэл хэргийн оролцогчид магадлалыг гардуулсан, эсхүл хүргүүлснээс хойш хоногийн дотор хяналтын журмаар гомдол гаргах, прокурор, дээд шатны прокурор эсэргүүцэл бичих эрхтэйг дурдсугай.

 

 

  

                    ДАРГАЛАГЧ ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ                         Б.МАНЛАЙБААТАР

                                                    ЕРӨНХИЙ ШҮҮГЧ                         Д.БУЯНЖАРГАЛ

                                                                                  ШҮҮГЧ                        Ц.АМАРЖАРГАЛ